Symbiosis

Idea Projektu Symbiosis powstała w 2012 r., gdy podróżując z plecakiem po Europie, zdałam sobie sprawę, jak ważną rolę odgrywa opowieść. Nie chodziło jednak o moją historię jako kolejnej, białej, uprzywilejowanej podróżniczki opisującej swoje doświadczenia w innych krajach, ale o te opowieści, którymi dzielono się ze mną. Bardzo poruszyło mnie bogactwo wiedzy, która żyła w napotkanych osobach, i to  z kolei sprawiło, że coraz częściej myślałam o miejscu opowieści w kulturze głównego nurtu; o tym, kto opowiada historie, które słyszymy na co dzień, o czym mówią, w jaki sposób budowana jest narracja. Opowieści, które narzucane są nam  „z góry”, które mają stałe miejsce w kulturze popularnej, w przemyśle rozrywki, historii przez duże H, kształtują nasz obraz świata, wyznaczają normy, jednocześnie wspierając system hierarchii i wyzysku. Z drugiej strony istnieją opowieści kształtujące się oddolnie, wyrastające z doświadczenia, z codzienności, pochodzące od ludzi w najróżniejszym wieku, z najróżniejszych kultur i kontekstów. Postanowiłam ilustrować historie, które zostały mi powierzone i pokazywać je na wystawach wraz ze zdjęciami osób, które je opowiedziały. W takiej formie podróżują one ze mną po świecie. 

Przez ostatnie pięć mieszkałam w Australii Środkowej, w świecie społeczności aborygeńskich. Tam poprzez pracę w Aborygeńskich Centrach Sztuki uczyłam się i poznawałam rolę opowieści w tej kulturze, w której każdy człowiek połączony jest z innymi niczym jedna wielka rodzina. W ramach tej rodziny z kolei, istnieją powiązania ze światem roślin i zwierząt poprzez totemy przekazywane przez  praprzodków, a wszystko to jest nierozerwalnie połączone jest z ziemią i z niej wyrasta. Każdy i każda w momencie narodzin otrzymuje imię plemienne (skin name), które określa jego/jej relacje z członkami społeczności. To, kim są rodzice determinuje totemy wraz z ich historiami oraz miejscami, z których wyrastają. Tworzy to system, w którym każdy/każda dzierży inną część opowieści, które się ze sobą  łączą i tworzą całość (–pieśniolinie-). Projekt Symbiosis nie jest odzwierciedleniem aborygeńskiego sposobu kształtowania opowieści, jednak inspiruje się nim, wychodząc z podobnych założeń podstawowych. Zakłada istnienie sieci połączeń między żyjącymi istotami, w tym ludźmi, a ziemią, z której wyrastają, towarzyszy mu przeświadczenie, że każdy/każda wnosi swoją część do całości. To wszystko nie jest hierarchiczne, lecz dzieje się organicznie, oddolnie, tworząc system połączeń. Materialny aspekt Projektu Symbiosis jest tym, czym mogę się dzielić z innymi, choć dla mnie jego wartość tkwi w procesie. Najważniejsze w Projekcie Symbiosis jest otwarcie na drugiego człowieka, ciekawości, gotowości do słuchania i tworzenia czegoś wspólnie. I to właśnie to staram się ukazywać i promować poprzez to, co robię. Widzę otaczającą nas różnorodność, i czuję, że gdy będziemy się na nią otwierać, pogłębiać naszą wiedzę o niej, pomoże nam to tworzyć nowe jakości i relacje, dzięki którym wielowymiarowy system symbiotyczny obejmujący ludzkie i nie-ludzkie istoty na naszej planecie jest możliwy. 

><>< 

Projekt Symbiosis to niekończąca się historia. Do dziś udało mi współstworzyć około 40 ilustrowanych opowieści. Załączam kilka z nich:

1. Zaproszenie do wystawy „Homelands – Domy”, za pomocą której mierzyłam się z pytaniami o to, czym jest „dom”.

2. Plakat współtworzony wraz z Inicjatywą Dzikie Karpaty, który opowiada o potrzebie nie tylko ochrony lasów naturalnych, ale fundamentalnej zmiany naszego  podejścia do przyrody.

3. Historię Dianne Stokes, Aborygenki zamieszkującej Ziemię Warumungu,  która opowiada o bogactwach swojej ziemi i o wpływie hydroszczelinowania na te regiony.

4.  Historię mojej dobrej znajomej Aborygenki z Terytorium Północnego, która tłumaczy co tworzy aborygeńską tożsamość. 

5. Opowieść napisaną przez Michała Augustyna przedstawiającą rytuały przyszłej, postindustrialnej społeczności, która wróciła do bliskiej relacji z ziemią.

><><

Więcej o projekcie: 

symbiosisprojekt.tumblr.com

Joanna aka Yoana / Projekt Symbiosis

Joanna Gwarek aka Yoana  – urodziła się Warszawie. Studiowała kulturoznawstwo, w 2011 roku wyruszyła z plecakiem w świat, najpierw podróżowała po Europie, a następnie po Australii i Azji. W latach 2015–2019 mieszkała w Australii Środkowej, gdzie studiowała lokalną florę i pracowała ze społecznościami aborygeńskimi. W latach 2016–2019 pracowała dla organizacji Barkly Regional Arts w miejscowości Tennant Creek na ziemi Warumungu. Była koordynatorką Aborygeńskich Centrów Sztuki, blisko pracując ze społecznościami w Tennant Creek, Mungkarta, Epenarra, Canteen Creek. Od 2012 roku tworzy Projekt Symbiosis.